Koronawirus spędza ostatnim czasem sen z powiek większości ludzi na całym świecie. W związku z tym zaczęły pojawiać się liczne wątpliwości dotyczące prawidłowego funkcjonowania pracodawców w kontekście zagrożenia wirusem. Osoby, które miały m.in. kontakt z zarażonymi lub powracające z zagranicy zostały poddane kwarantannie.
Należy zwrócić uwagę, iż pracownik, jak i osoba samozatrudniona, na kwarantannie ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby lub do zasiłku chorobowego, wypłacanego przez płatnika składek lub ZUS. Podstawą do ich wypłacenia jest decyzja Państwowego Inspektora Sanitarnego lub zaświadczenie lekarskie (jeżeli lekarz uzna w trakcie hospitalizacji, izolacji lub kwarantanny ze względu na stan zdrowia tej osoby, że uzasadnione jest orzeczenie o czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, to wystawienie tego dokumentu jest równoznaczne z możliwością ustalenia prawa i wypłaty świadczeń z tytułu choroby).
Jak wskazują przepisy ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, państwowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny może wydać decyzję o poddaniu kwarantannie lub izolacji:
a) osobie przebywającej na terytorium RP (jeśli jest zakażona),
b) osobie chorej na chorobę zakaźną,
c) osobie podejrzanej o zakażenie lub chorobę zakaźną,
d) osobie, która miała styczność ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego.
Co oznacza taka decyzja?
Co istotne, decyzja taka stanowi podstawę do wypłaty świadczeń na zasadach ogólnych z tytułu choroby. Czas, w którym ubezpieczony przebywa na kwarantannie, traktowany jest jak okres niezdolności do pracy, nawet jeżeli osoba ta nie choruje. W związku z tym, świadczenia za ten czas są na takich samych zasadach, jak w przypadku chorego poddanego kwarantannie.
W przypadku pracowników obowiązują zasady ogólne:
- przez okres pierwszych 33 dni (14 dni dla pracowników, którzy przekroczyli 50. rok życia) niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym – pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe,
- po upływie powyższego czasu, pracownikowi należy się zasiłek chorobowy, który jest finansowany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Taka decyzja może zostać dostarczona do pracodawcy bądź do placówki ZUS po okresie izolacji czy kwarantanny.
Kancelaria Rzeszów - Tokarczyk i Partnerzy
Wróciłem z zagranicy i nie otrzymałem żadnej decyzji
Zgodnie z rozporządzeniem z dnia 13 marca 2020 r. Ministra Zdrowia w sprawie ogłoszenia na obszarze RP stanu zagrożenia epidemicznego, osoba która przekroczyła granicę państwową ma obowiązek udać się do swojego miejsca stałego zamieszkania lub pobytu na terytorium kraju oraz podać funkcjonariuszowi Straży Granicznej adres swojego miejsca stałego zamieszkania lub pobytu wraz z numerem telefonu. Kolejnym obowiązkiem jest odbycie 14-dniowej kwarantanny licząc od dnia następującego po przekroczeniu granicy. Następnie Straż Graniczna udostępnia te dane organom Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Problem tkwi w tym, iż w stosunku do odbycia w/w kwarantanny nie wydaje się odrębnej decyzji organu inspekcji sanitarnej. W tym konkretnym przypadku pracownik powinien wystosować odpowiednią informację o przekroczeniu granicy, dodatkowo z pisemnym oświadczeniem o poleceniu odbycia kwarantanny zgodnie z przepisami powyższego rozporządzenia.
Ile zasiłku mi przysługuję na kwarantannie?
Jak już zostało wyżej wspomniane, przez pierwszy okres choroby (czyli przez pierwsze 33 dni choroby, a w przypadku osób powyżej 50. roku życia przez pierwsze 14 dni choroby), pracownik otrzymuje wynagrodzenie od swojego pracodawcy. Po upływie tego okresu, gdy jego nieobecność w pracy spowodowana jest chorobą, pracownik może liczyć na wypłatę zasiłku chorobowego z ZUS w wartości 80% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jeżeli jednak w trakcie choroby jest hospitalizowany, wówczas wysokość zasiłku wynosi 70% podstawy wymiaru zasiłku (za czas, kiedy chory przebywa w szpitalu)
Oczywiście są od tych zasad wyjątki:
1) kobieta w ciąży otrzyma 100 % zasiłku,
2) ubezpieczony, którego nieobecność będzie przypadać na czas niezdolności do pracy spowodowanej chorobą zawodową lub wypadkiem przy pracy otrzyma również 100 % zasiłku,
3) na skutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy będzie przysługiwało również 100% zasiłku,
Nowością jest, że obecnie ubezpieczonemu przysługuje również dodatkowy zasiłek opiekuńczy (do 14 dni) w momencie, gdy będzie musiał zająć się dzieckiem w wieku do ukończenia 8. roku życia z powodu zamknięcia placówki, do której ono uczęszcza (tj. żłobka, przedszkola, szkoły czy klubu dziecięcego). Co istotne tych 14 dni nie wlicza się do rocznego limitu 60 dni, za jaki przysługuje zasiłek opiekuńczy w danym roku kalendarzowym.
Rodzicowi przysługuje również prawo do zasiłku opiekuńczego z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, jeżeli powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń
i chorób zakaźnych u ludzi wydał decyzję o konieczności izolacji lub kwarantanny dziecka. Konieczność izolacji lub kwarantanny dziecka jest traktowana analogicznie jak choroba dziecka. Oznacza bowiem niemożność wykonywania pracy przez jednego z rodziców dziecka w związku
z koniecznością zapewnienia mu opieki.
Kwarantanna a zasiłek u samozatrudnionych
Jak natomiast wygląda sytuacja u osób prowadzących działalność gospodarczą na kwarantannie. Osoby te mają prawo do świadczeń z tytułu choroby pod warunkiem, że opłacały składki na ubezpieczenie chorobowe (które w ich przypadku są dobrowolne). Tak jak
u pracowników, podstawą do ich wypłacenia jest zaświadczenie lekarskie lub decyzja państwowego inspektora sanitarnego. Wykluczone jest jednak prowadzenie działalności
i jednoczesne pobieranie świadczeń.
Samoizolacja a zasiłek chorobowy
W momencie, gdy pracownik dobrowolnie powstrzyma się od pracy oraz zdecyduje się profilaktycznie poddać kwarantannie domowej to nie będzie mu przysługiwało z tego tytułu zaświadczenie lekarskie ani decyzja inspektora sanitarnego, co równoznaczne jest z tym, iż nie otrzyma on świadczeń pieniężnych w czasie choroby. Jednak w przypadku wykonywania pracy przez pracownika (np. praca zdalna), uprawniony będzie wtedy do zachowania swojego wynagrodzenia za pracę, choć musi pamiętać o tym, by nie opuszczać w tym czasie swojego miejsca pobytu. A jeśli izoluje się będąc na przestoju w zakładzie pracy – otrzyma wynagrodzenia przysługujące pracownikowi w okresie przestoju.
Zagrożenia związane z rozprzestrzenianiem się koronawirusa stawiają przed nami wszystkimi nowe wyzwania. Dotyczy to zarówno pracowników jak i przedsiębiorców.
W przypadku kwarantanny, obowiązująca ustawa chorobowa zrównuje niezdolność do pracy
w takim przypadku z niezdolnością spowodowaną chorobą. Pracownik objęty kwarantanną ma zwolnienia na takich samych zasadach, co każdy chory.
