Najczęściej obowiązek alimentacyjny kojarzy się z płatnością na wspólne małoletnie dzieci. Jednak osoby zawierające związek małżeński nie uświadamiają sobie, że w przypadku rozwodu, sąd może przyznać również obowiązek płacenia alimentów na byłego małżonka.
Alimenty będą przysługiwały zarówno w sytuacji, gdy wasze małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód bez orzekania o winie oraz w sytuacji wyłącznej winy jednego małżonka.
ROZWÓD BEZ ORZEKANIA O WINIE A ALIMENTY
Jeśli razem z małżonkiem uznacie, że nie ma co się dalej kłócić przed sądem i udowadniać tego, kto jest winnym rozpadu małżeństwa, najlepiej będzie jak wyrazicie zgodę na rozwód bez orzekania o winie. Pamiętaj o tym, że drugi małżonek może zażądać od Ciebie alimentów w przypadku, gdy popadnie w niedostatek. Co tak dosłownie oznacza w świetle prawa? Będzie to sytuacja, w której były małżonek nie będzie mógł np. z powodu choroby lub wieku zapewnić sobie odpowiedniej ilości środków pieniężnych, które pozwolą mu zaspokoić swoje podstawowe potrzeby życiowe.
Odnosząc się do wysokości alimentów, będzie ona zależała przede wszystkim od Twoich możliwości zarobkowych i majątkowych oraz oczywiście od usprawiedliwionych potrzeb byłego małżonka. Jeżeli Twoja sytuacja życiowa będzie równie ciężka co Twojego byłego małżonka to sąd obowiązku alimentacyjnego wobec Ciebie nie zasądzi.
Takie świadczenie alimentacyjne jest ograniczone 5 letnim terminem, który biegnie od daty prawomocności wyroku rozwodowego. Po upływie tego okresu, obowiązek alimentacyjny wygasa (nie jest do tego potrzebne żadne dodatkowe orzeczenie sądu), jednak jest możliwość przedłużenia tego okresu. Ze względu na szczególne okoliczności (np. choroba czy inwalidztwo), sąd na wniosek uprawnionego małżonka może wydłużyć okres, w którym będzie on mógł w dalszym ciągu otrzymywać alimenty.
ROZWÓD Z ORZECZENIEM O WINIE A ALIMENTY
Jeżeli Twój małżonek został uznany za wyłącznie winnego rozwodu, możesz domagać się od niego zasądzenia alimentów, nawet gdy nie znajdziesz się w niedostatku. Wystarczy, że udowodnisz okoliczność pogorszenia się Twojej sytuacji materialnej (chodzi tu dokładnie o to, by utrzymać taki poziom stopy życiowej, jaką miałeś zapewnioną w trakcie małżeństwa). Co istotne: małżonek wyłącznie winny jest zobowiązany dożywotnio do płacenia alimentów względem Ciebie (wygasa ze śmiercią któregokolwiek z was - byłych małżonków). Należy pamiętać, że wówczas nie można dochodzić alimentów od spadkobierców małżonka, jak również o tym, że spadkobiercy nie mogą dochodzić alimentów od małżonka który był zobowiązany i dalej żyje.
W sytuacji pozostawania małżonka w niezalegalizowanym związku – nie powoduje to wygaśnięcia alimentów. Natomiast w sytuacji, gdy Ty jesteś zobowiązany płacić alimenty na byłego małżonka, to zawarcie przez niego związku małżeńskiego zwalnia Cię obowiązku alimentacyjnego. Należy również pamiętać, że w przypadku ślubu Twojego byłego małżonka nie może on chcieć od Ciebie alimentów, jednak Ty dalej możesz się ich od niego domagać (chyba, że sam wstąpisz w nowy związek małżeński).
Na sam koniec należy tylko dodać, że w czasie trwania małżeństwa ustanowienie przez Was rozdzielności majątkowej (tzw. intercyzy) nie ma wpływu na obowiązek alimentacyjny między wami.
apl. adw. Kamil Stępień