Główna zasada jest taka, że rodzice mają obowiązek utrzymywania dziecka, które nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać- jest to tzw. obowiązek alimentacyjny. Od tej zasady istnieje wyjątek, czyli gdy dochody z majątku dziecka są wystarczające do jego codziennego utrzymania- w takim wypadku obowiązek ten odpada. Co oznaczają wspomniane dochody z majątku dziecka ? To nic innego jak majątek, który jest własnością dziecka, a nie rodziców. Zazwyczaj będzie to spadek, darowizna, wygrana, lub czynsz z najmu mieszkania, którego właścicielem jest dziecko.
Co jest bardzo istotne to fakt, że obowiązek alimentacyjny trwa do momentu osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymywania się. Nie jest więc wystarczające samo osiągnięcie pełnoletniości, aby obowiązek płacenia alimentów ustał.
Niekiedy mogą zdarzyć się sytuacje, że dziecko będzie mogło samodzielnie się utrzymać np. przez podjęcie dobrze płatnej pracy, jeszcze przed osiągnięciem pełnoletniości. Jednak zazwyczaj dziecko idzie na studia, gdzie kontynuuje naukę, która powinna być priorytetem. Wtedy, mimo osiągnięcia pełnoletniości, rodzic nadal ma obowiązek płacenia alimentów. Podobna sytuacja będzie miała miejsce, jeżeli dziecko mimo osiągnięcia pełnoletniości jest nieuleczalnie chore, ułomne czy to fizycznie, czy to psychicznie. Rodzic nadal będzie więc musiał płacić alimenty, a obowiązek taki nie wygaśnie.
Natomiast co w sytuacji, gdy dziecko nie podejmuje dalszej nauki na studiach, lub je zaniedbuje, albo mimo, że jest w pełni zdrowie nie chce pracować z własnego lenistwa ?
W takim przypadku istnieje możliwość tzw. uchylenia się od świadczeń alimentacyjnych. Aby to uzyskać trzeba złożyć pozew o uchylenie alimentów do Sądu Rejonowego, właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka. Powodem będziesz Ty, natomiast pozwanym będzie samo dziecko (jeżeli jest pełnoletnie), bądź dziecko reprezentowane przez przedstawiciela ustawowego (jeżeli jest małoletnie, wtedy reprezentantem dziecka je drugi rodzic/ opiekun). Taki pozew podlega opłacie, w zależności jaka jest wartość przedmiotu sporu. Wartość przedmiotu sporu oblicza się według następującego wzoru: 12 miesięcy x kwota rat alimentacyjnych = w.p.s.
Aby nie czekać na wyrok Sądu w sprawie uchylenia alimentów, możesz razem z pozwem złożyć wniosek o udzielenie zabezpieczenia. Oznacza to, że jeżeli Sąd go uwzględni nie będziesz musiał płacić alimentów przez czas trwania takiego postępowania. Musi on zostać jednak dokładnie uzasadniony. Koniecznym będzie przedłożenie poniżej wskazanych dokumentów, które uwiarygodnią Twoje żądanie.
Pamiętaj jednak również, że będziesz musiał wykazać, że dziecko jest w stanie ponosić koszty swojego utrzymania tzn. może podjąć pracę, a nie robi tego ze swojej winy. W tym celu ważne będzie przedłożenie dowodów takich jak: umowa o pracę dziecka, lub zaświadczenie o wynikach w nauce. Możesz również próbować wykazać, że płacenie alimentów na pełnoletnie już dziecko wiąże się dla Ciebie z ogromnym uszczerbkiem finansowym i nie jesteś w stanie już ich płacić. Ponadto możesz uzasadnić to również w taki sposób, że zmagasz się z problemami zdrowotnymi, co udokumentujesz m.in. odpowiednimi zaświadczeniami lekarskimi, czy orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności.
Jak widzisz istnieje kilka możliwości, aby przestać płacić alimenty, jednak każdy przypadek jest inny i Sąd będzie badał całość okoliczności danej sprawy, dotyczących zarówno Twoich możliwości zarobkowych, jak i sytuacji dziecka
